توئیت‌های پوپولیستی معصومه ابتکار/ تعویض کامیون‌های فرسوده وظیفه دولت است یا شهرداری تهران؟!
به گزارش کارگرآنلاین، این روزها به دنبال مقصرند، مقصری که هرطور شده بزرگترین معضل شهر را به او منگنه کنند؛ این وسط چه کسی بهتر از یک رقیب سیاسی که در همین شهر مسئولیت هم دارد!
آلودگی هوای تهران از آن معضل‌های یکی دو روزه نیست اما تقریبا در همه دولت‌ها آنقدر پاس‌کاری شده تا بالاخره به گردن دستگاهی بیفتد که هیچ رد پایی در آلودگی ندارد.
این روزها هم که ابتکار رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، توئیت جدیدی نوشته و کل تقصیر را به گردن کامیون‌های فرسوده‌ای انداخته که شب ها در خیابان‌های تهران تردد می کنند و شهرداری جلویشان را نمی‌گیرد؛ «آمار جدید نشان می دهد تردد شبانه حدود 100 هزار کامیون فرسوده نقش زیادی در آلودگی تهران دارد و شهرداری باید وظیفه خود را در کنترل آنها انجام دهد.»
همه چیز در نگاه اول درست به نظر می رسد اما کمی دقت در توئیت ابتکار سوالاتی را ایجاد می کند سوالاتی مثل اینکه آیا شهرداری وظیفه کنترل کامیون های فرسوده و بازیابی و نوسازی آنها را دارد؟ یا اینکه چرا رئیس سازمان محیط زیست بعد از گذشت سه سال و همزمان با بالاگرفتن انتقادها به دولت پیرامون آلودگی هوای شهر تهران، ناگهان پای کامیون های فرسوده و شهرداری تهران را وسط می کشد؟
چه کسی مسئول نوسازی کامیون هاست، شهرداری یا دولت؟!
کامیون‌های فرسوده مقصر اصلی افزایش آلایندگی در تهران معرفی شده اند، تعداد آنها از سوی ابتکار 100 هزار اعلام شده و مسئولیت ساماندهی شان هم از دید رئیس سازمان محیط زیست، بر عهده شهرداری تهران است.
قانون اما خیلی صریح تر از آن چیزی که ابتکار فکرش را می کرد در این‌باره صحبت کرده و مسئولیت نوسازی خودروها اعم از تاکسی و کامیون و ... را مشخص کرده است.
بر اساس قانون، سازمان بهینه سازی مصرف سوخت در کلان و ستاد مدیریت حمل و نقل سوخت به عنوان دو سازمان دولتی مسئول مستقیم بهسازی و نوسازی خودروهای شهری و بین شهری هستند؛ کافی است سری به پایگاه اطلاع رسانی سازمان بهینه سازی مصرف سوخت و ستاد حمل و نقل و سوخت بزنیم تا جزئیات وظایف این سازمان را مرور کنید.
نکته قابل توجه قوانین و وظایف سازمان بهینه سازی مصرف سوخت، بخشی است که مربوط به وظایف این سازمان پیرامون خودروهای سنگین و کامیون ها می شود؛ در پیشگفتار این بخش در سایت این سازمان آمده است: «یکی از پر مصرف ترین بخشهای نفت گاز در کشور بخش حمل و نقل می باشد که نشات گرفته از ناوگان خودروهای سنگین کشور می باشد» در ادامه نیز به مهم ترین وظایف این سازمان پیرامون بهینه سازی مصرف سوخت در این زمینه اشاره شده است.
یکی از مهم ترین وظایف این سازمان درباره خودروهای سنگین فرسوده، برنامه ریزی برای کاهش عمر ناوگان با خارج کردن خودروهای فرسوده سنگین است، همانطور که در این بند تاکید شده، سازمان دولتی بهینه سازی مصرف سوخت موظف به خارج کردن خودرو های فرسوده سنگین از چرخه مصرف.
در همین راستا نصرت الله سیفی رئیس وقت سازمان بهینه سازی مصرف سوخت در مصاحبه ای در اواخر سال 94 از طرح جدید این سازمان برای نوسازی 65 هزار دستگاه کامیون و کشنده خبر داده و جزئیات را که در قانون بودجه سال 93 کشور نیز مورد ذکر قرار گرفته بود اعلام کرده است.
سوال مهم اینجاست که آیا ممکن است معصومه ابتکار به عنوان یک مدیر با سابقه و قدیمی از جزئیات قانونی واضح در این زمینه بی خبر باشد؟ اما در این میان نکته و ابهام مهمی وجود دارد، بر اساس قانون وظیفه ساماندهی تردد (فقط ساماندهی و نه نوسازی) کامیون های سنگین که اقدام به حمل نخاله های ساختمانی می کنند، وظیفه شهرداری هاست اما شهرداری در قبال نوسازی کامیون هایی (حتی کامیون های حمل نخاله) که در سطح شهر تردد می کنند بر اساس قانون هیچ وظیفه ای ندارد و تمام این وظیفه بر عهده دولت، سازمان بهینه سازی مصرف سوخت و ستاد حمل و نقل و سوخت است.
ابتکار اما با استفاده از همین بند و در متنی کوتاه تلاش کرد به گونه ای جلوه دهد که مسئولیت آلودگی شهرتهران بر عهده شهرداری است چون اقدام به نوسازی ناوگان حمل و نقل سنگین نکرده است!
وقتی شهرداری، جور دولت را در نوسازی تاکسی ها کشید!
البته این اولین بار نیست که دولت در زمینه بهبود وضعیت هوایی شهر تهران، کم کاری می کند؛ در سال 93 بدهی دولت و سازمان بهینه سازی مصرف سوخت به ایران خودرو، هزاران تاکسی داری که خودرو های فرسوده شان را اسقاط کرده و منتظر دریافت خودرو جدید بودند، سرگردان کرد.
دی ماه سال 93 بود که مهدی ابراهیمی جانشین معاونت فنی و بهره برداری تاکسیرانی تهران از توقف طرح تعویض خودروهای فرسوده در شهر تهران خبر داد «متاسفانه واگذاری سایر خودروها به دلیل عدم صدور پیش فاکتور از سوی شرکت ایران خودرو به عنوان شرکت عامل در واگذاری خودروهای سمند به متقاضیان طرح تعویض و نوسازی چند روزی است که با توقف مواجه شده است.»
وی درباره دلیل این توقف نکته جالبی را ذکر کرد، بدهی ستاد حمل و نقل و سوخت به ایران خودرو؛ «مطابق توافق‌نامه ایران خودرو و ستاد حمل و نقل سوخت کشور پس از ثبت نام هر پارت 8هزار خودرویی تسویه حساب باید از سوی ستاد حمل و نقل سوخت با ایران خودرو صورت پذیرد و در واقع عدم صدور پیش فاکتورها از سوی این شرکت نیز به دلیل عدم تسویه حساب ستاد حمل و نقل سوخت کشور با ایران خودرو به عنوان شرکت واگذار بوده است.»
بر اساس اعلام ابراهیمی این بدقولی دولت در تسویه بدهی خود را ایران خودرو زندگی هزاران تاکسی دار تهرانی که در صف تحویل خودرو جایگزین قرار داشتند را با مخاطرات جدی همراه کرده بود.
چند روز بعد اما سیدجعفر تشکری هاشمی معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران خبر از ورود شهرداری تهران برای حل مشکل و شروع دوباره واگذاری خودرو جایگزین به تاکسی داران تهران، داد.
وی یکی از مهمترین مشکلات مطرح در زمینه طرح تعویض تاکسی های فرسوده کشور را، ارائه وام 20میلیون تومانی بانک صادرات به متقاضیان عنوان کرد و اظهار داشت: خوشبختانه این مشکل در تهران از طریق بانک شهر مرتفع شده است و تمامی متقاضیان طرح تعویض تنها با رهن سند خودرو قادر به دریافت وام خواهند شد.
تشکری هاشمی با بیان اینکه تاکنون 2هزار خودرو سمند در مرحله نخست طرح تعویض به متقاضیان واگذار شده است، افزود: عدم واگذاری سایر خودروها علی رغم اسقاط خودروهای فرسوده به دلیل عدم تسویه ستاد حمل و نقل سوخت کشور با شرکت ایران خودرو به عنوان شرکت عامل طرف قرار داد جهت واگذاری بوده است.
با اینکه ورود شهرداری تهران در آن مقطع مشکل واگذاری خودرو جایگزین به تاکسی داران را حل کرد اما هیچکدام از مقامات دولتی مسئول در این زمینه، اشاره به آن نکردند، البته چندماه بعد و در خرداد سال 94 مسئول روابط عمومی ستاد حمل و نقل و سوخت اعلام کرد که بدهی این ستاد به ایران خودرو تسویه شده است؛ موضوعی که با تداوم مشکل تحویل خودروهای جایگزین به متقاضیان با تردیدهای زیادی همراه بود.
و اما توئیت های پوپولیستی ابتکار!
معصومه ابتکار از زمان نشستن دوباره بر مسند ریاست سازمان محیط زیست با چالش‌های فراوانی روبرو بوده است چالش هایی که خود بعضا سهم بسیار زیادی در شکل گیری آنها داشته است.
ناکامی و عدم اقدامات مناسب در زمینه ریزگردها (به عنوان یک مشکل ریشه دار)، دستگیری برخی مسئولان سازمان محیط زیست به دلیل صدور مجوزهای غیر قانونی و در نهایت آلودگی گسترده هوای تهران که قطعا می شد با همکاری بخش های موثر دولتی مانند ستاد حمل و نقل و سوخت با محوریت سازمان محیط زیست، آنرا تا حدود زیادی حل کرد.
ابتکار اما تا کنون ترجیح داده است که بیشتر وقت خود را برای شرکت در کنفرانس های خارجی و تلاش برای عضویت ایران در معاهدات بین المللی (که البته در جای خود دارای اهمیت است) کند یا در مصاحبه های گوناگون وارد مسائل سیاسی و جناحی شود؛ موضوعی که برخی آن را خارج شدن وی از چهارچوب اصلی وظیفه او می دانند.
در میان توئیت های رنگارنگ ابتکار، بسیاری از کامیون دارانی که هر شب در اتوبان‌ها و خیابان‌های تهران تردد می کنند، منتظر گرفتن وام های وعده داده شده دولت هستند تا شاید بتوانند کامیون دودزای خود را نو کنند؛ رویایی که شاید با سیاسی کاری برخی هیچ‌گاه به واقعیت تبدیل نشود.
منبع: فارس
